نحوه انتخاب يك نام تجاري موفق

انتخاب يك نام تجاري مناسب براي محصول جديد مي تواند در موفقيت اين محصول و به دست‌ آوردن سهم بيشتر بازار تاثير بگذارد. راهبرد "تعميم نام تجاري" به مفهوم استفاده از يك نام تجاري شناخته شده براي معرفي طبقات جديدي از محصول است و استفاده از آن تحت شرايط خاصي مي تواند موجب موفقيت محصول جديد شود.

انتخاب يك نام تجاري نياز به دقت فراواني دارد. يك نام مناسب مي تواند نقش مهمي در موفقيت يك كالا ايفا كند. بيش تر شركت هاي بزرگ بازاريابي براي انتخاب نام تجاري يك كالا، از روش هاي ويژه اي استفاده مي كنند. انتخاب بهترين نام تجاري براي كالا وظيفه دشواري است و براي انتخاب آن بايد كالا و مزاياي آن، بازار هدف و خط مشي هاي بازاريابي مربوط به كالا را دقيقاً مورد بررسي قرار داد. چندين روش براي تعيين نام تجاري وجود دارد كه با توجه به شرايط مختلف و منافع شركت مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين جا به چهار خط مشي اصلي كه در انتخاب نام تجاري معمولاً مورد استفاده قرار مي گيرد، اشاره مي شود:




همچنين نام هاي تجاري بايد خصوصيات ويژه اي داشته باشند كه مهم ترين آن ها عبارتند از:



1- نام هاي تجاري منفرد: از اين سياست، شركت پروكتر اند گمبل به خوبي استفاده كرده، به طوري كه محصولات مختلف خود را با نام هاي تجاري گوناگون نظير تايد، كرست و... به بازار عرضه كرده است. در نتيجه هر محصول با نام تجاري خاص خود، با محصولات مشابه موجود در بازار به رقابت مي پردازد. 2- يك نام گروهي براي كالاها: نظير شركت آي.بي.ام(IBM)كه براي تمامي محصولات توليدي خود از نام تجاري آي.بي.ام استفاده مي كند. 3- اسامي گروهي جداگانه براي كالاها: به طور مثال، شركت سيرز از اين خط مشي تبعيت كرده است. به اين معنا كه اين شركت براي وسايل و ادوات نام كنمور، براي ابزارآلات نام كرافتزمن و براي تاسيسات خانگي نام هومارت را برگزيده است. 4- تلفيقي از نام تجاري شركت و اسامي كالاهاي منفرد: شركت كلاگ از اين خط مشي استفاده كرده است و كورن فليكس كلاگ، رايس كريسپيز كلاگ و رايزن بران كلاگ از آن جمله اند. l نام تجاري بايد چيزي درباره فوايد و ويژگي هاي كالا را برساند. l تلفظ و به خاطر سپردن نام تجاري بايد آسان باشد l نام تجاري بايد شاخص و برجسته باشد l ترجمه نام تجاري به زبان هاي بيگانه بايد آسان باشد. l و از همه مهم تر اين كه نام تجاري بايد قابليت ثبت و حمايت قانوني داشته باشد.

 

استراتژي نام تجاري
يكي از معمولترين روشهاي ارتقاي نام تجاري، تبليغات است. تبليغات چنانچه به طرز صحيحي طراحي و اجرا شود نقش موثري در ارتقاي نام تجاري و ايجاد نما براي سازمان خواهد داشت، هر چند بايد توجه داشت كه تبليغات صرفاً يك ابزار است و هدف از به كار گيري آن ارتقاي نام تجاري و توسعه بازار است. اين مفهوم به بهترين نحو توسط مدير عامل شركت اي‌تي‌اندتي (AT&T) بدين گونه بيان شده است كه تبليغ خوب آن نيست كه مردم خوششان بيايد بلكه آن است كه فروش را بالا ببرد. تبليغات بايد به نام تجاري هويت بخشند و آن را با يك ويژگي مورد علاقه بازار پيوند زنند. در اين صورت نام تجاري هويت پيدا مي‌كند و براي مشتري ارزش مي‌آفريند. اولين و مهمترين شرط اثربخشي تبليغات در ارتقاي نام تجاري پيوند دادن آن با يك يا چند ويژگي متمايز كننده محصول است. ويژگيهايي كه براي بازار داراي ارزش باشد و به سادگي توسط رقيب قابل دستيابي يا تقليد نباشد. چنانچه محصول سازمان فاقد چنين ويژگيهايي باشد، تبليغات نمي‌تواند تأثيري در تقويت نام تجاري و توسعه بازار داشته باشد. براي ارتقاي نام تجاري بايد‌ يك يا چند ويژگي متمايز كننده محصول (از ديد مشتري) را شناسايي و تبليغات را برآن (ها) متمركز ساخت
استراتژي نام تجاري از طريق ايجاد يك نام تجاري با هويت ويژه و ارتقاي آن،‌ ارزش خاصي را براي مشتري خلق مي‌كند كه به سادگي توسط رقبا قابل تقليد نيست. اين استراتژي سبب افزايش حاشيه سود و بازده بيشتر سرمايه خواهد شد، همانگونه كه نامهايي مانند رولكس (در مقابل سيكو) و تويوتا آن را تجربه كرده‌اند. براي بهره‌گيري از اين راهبرد سه توصيه اساسي براي مديران و سازمانها وجود دارد:
متناسب با قابليتهاي سازمان و استراتژي كسب و كار، آن بازار را بخش‌بندي كنيد و بخش مورد نظر براي استراتژي نام تجاري را برگزينيد.
بخش مورد نظر را عميقاً مطالعه و مطلوبيتهاي مشتري را شناسايي كنيد. هر چه اين مطلوبيتها بر نيازهاي اساسي‌تر مشتري متكي باشند، ارزشمندتر هستند.
مطلوبيتهايي كه مي‌توانيد با ويژگيهاي محصول خود پاسخگويي كنيد را انتخاب كنيد و با زنجيره‌اي از اقدامات، روابط عمومي و تبليغات، هويت محصول خود را با آن پيوند بزنيد. اين ويژگيها بايد براي محصول شما منحصر به فرد باشند و رقيب نتواند به سادگي به آنها دست يابد.
چنانچه اين اقدامات به درستي انجام شود، براي مشتري ارزش و براي سازمان مزيت رقابتي، سهم بازار بيشتر و سودآوري بالاتر به همراه خواهد داشت.

 

همینطور یک مقاله خوب در این زمینه در نشریه تدبیر چاپ شده که در لینک زیر موجود می باشد

 

http://www.imi.ir/tadbir/tadbir-167/article-167/5.asp

 

همینطور مقاله " تاثير تعميم يك نام تجاري به محصولات جديد در صنايع غذايي شهر تهران"
http://www.hamkelasy.com/content/view/23685/111/

منبع: http://www.khorshidschool.org/content/249

ارزش تجاري نام و نشان تجاري

خلاصه  :  نام تجاري، دارايي شركت است كه باعث افزوده شدن ارزش محصول نهايي مي شود. يك استراتژي نام تجاري قوي براي سهامداران ارزش ايجاد و همچنين نخبگان را به كار جذب مي كند. اما از آنجا كه يك الگوي استاندارد براي محاسبه ارزش نام تجاري وجود ندارد، درك ميزان ارزش آن مشكل است.

---

منبع : ماهنامه تدبير _ مترجمان : علي باغبان_سيدعباس موسوي

دو اتومبيل را در نظر بگيريد كه در خط توليد يك كارخانه اروپايي توليد مي شوند. اين دو خودرو داراي شكل يكسان و مشابه هستند و روي يك شاسي مشابه سوار شده اند. تنها فرق موجود ميان آن دو، نام آنهاست. يكي از آنها نامش فيات و ديگري نامش تويوتا كرولا است. بدون درنظر گرفتن كليه موارد مشابه ميان اين دو خودرو، تويوتا گرانتر از فيات به فروش مــــــي رسد. چرا؟ براي اينكه مصرف كنندگان اروپايي به نام تجاري تويوتا اعتماد دارند و حتي حاضرند جهت دريافت آن مبلغ اضافي هم بپردازند. 

ايا اين سناريو، يك اتفاق نادر است؟ امروزه مصرف كنندگان از فروشگاههايي خريد مي كنند كه همه اجناس، از خودرو و رايانه گرفته تا غذاهاي حاضري و بطري هاي آب در آنها عرضه شوند. مواجه شدن با انبوه فراواني از محصولات كه به لحاظ كيفيت و شكل يكسان هستند، تصميم خريد مصرف كنندگان را بدون توجه به خصوصيات آنها به نام تجاري محصولات سوق مي دهد. در حقيقت، نامهاي تجاري آنقدر در تصميم گيريهاي خريد مصرف كننده داراي اهميت شده اند كه به عنوان دارايي شركت (سازمان) و دارايي اصلي ياد مي شود.

نام تجاري كوكاكولا داراي ارزشي بالغ بر 84 ميليارد دلار است، كه طبق اظهار يك شركت مشاوره جهاني در زمينه نامهاي تجاري مستقر در نيويورك، اين ميزان سهم بزرگ 59 درصدي سرمايه ها بازار شركت كوكاكولا را تشكيل مي دهد.

جواناسدون رئيس بخش ارزش گذاري نام تجاري مي گويد: روز به روز بيشتر مشخص مي شود كه نام تجاري به عنوان يك دارايي مثل ساير داراييها، براي شركت محسوب مي گردد، در هر زماني كه به طور صحيح در آن سرمايه گذاري شود، باعث افزايش ارزش محصول نهايي مي گردد.

ديويد ردهيل، مدير اجرايي ارتباطات جهاني در موسسه لاندورسان واقع در فرانسيسكو اعلام مي دارد كه نامهاي تجاري در گذشته در ترازنامه ها نمي آمدند و مديران اين اطلاعات را قبلاً در حوزه خود نداشته اند. وي همچنين مي گويد، وقتي شما نامهاي تجاري نظير كوكاكولا را مي بينيد كه از ارزش بيشتري نسبت به ساير دارائيهاي سرمايه اي شركت برخوردار هستند، متوجه خواهيد شد كه حتماً بايد چيز مهمي باشد كه مديران سازمانها به آن ارزش مي گذارند. 

فراتر از عنوان
احتمالاً شما با يك نگاه سطحي، در مـــــي يابيد كه چه عاملي نام تجاري را به لحاظ كليه جنبه ها توسعه خواهد داد. در اول صبح، وقتي مي خواهيد براي دويدن بيرون برويد، كفش ورزشي نايك به پا مي كنيد. وقتي به خانه برمي گرديد، دوش مي گيريد و لباس يا يك مارك معروف را به تن مي كنيد. با خودرو مدل بالاي خود كه مارك معروفي دارد، به اداره مي رويد.

s شما اين محصولات را به صورت اتفاقي انتخاب نكرده ايد براي اينكه آنها نيازهاي اوليه شما را براي لباس (پوشاك) و حمل و نقل (جابجايي) برآورده مي كنند. همچنين نام تجاري آنها يك كيفيت مطمئن را به شما وعده مي دهد، به شكلــــــي كه شما به آن اعتماد مي كنيد.

اما جداي از اين درك مبهم از تاثير نامهاي تجاري بر تصميمات مصرف كنندگان، ممكن است تعريف دقيقي از نام تجاري و يا شناخت اجزاء متفاوت (متنوع) آن نداشته باشيد كه در شناخت نام تجاري كمك كند. نام تجاري شامل شهرت محصول، وعده هاي شركت به مصرف كنندگان و ارزشهايي است كه شركت نمايندگي آن را برعهده دارد.

يك نـــــام تجاري قوي حداقل به مصرف كنندگان مي گويد كه چه انتظاري از يك محصول مي توانند داشته باشند. براي مثال، نام تجاري مك دونالد كيفيت هميشگي و پايدار را به همراه دارد. همچنين اكثر نامهاي تجاري مصرف كنندگان را به انتخاب محصولات برپايه شخصيت مطمئن و يا خصوصيات زندگي سوق مي دهد. در اين خصوص فكر كنيد كه: نام تجاري مارلبورو دلالت بر فردگرايي مطلق دارد و يا نايك فلسفـــه فقط اين را انجام بده را خاطرنشان مي سازد.

تشخيص اين امر مهم است كه بدانيم نامهاي تجــــاري صرفاً يك اسم خاص و بسته بندي محصول نيستند. نامهاي تجاري انحصاراً از طريق تبليغات جذاب يا استراتژي بازاريابي هوشمند توسعه نمي يابند.

ردهيل مي گويد: نام تجاري فقط يك عنوان چاپ شده نيست، شما نمي توانيد يك محصول يا خدمت يا يك سازمان را در قالب يك رنگ جديد ارائه كنيد و از مردم انتظار داشته باشيد كه هر نوع تغييري را بپذيرند. درك مشتري از نام تجاري به تاثير كليه جنبه هاي يك واحد تجاري باز مي گردد. 

ارزش مالي نام تجاري
نرخ بازگشت مالي يك استراتژي نام تجاري يكپارچه مي تواند فوق العاده باشد. نامهاي تجاري براي سهامداران به طرق ذيل ايجاد ارزش مي كنند.

1 - انتخاب مصرف كنندگان را هدايت مي كند: در يك محيط بازار بسيار پيچيده، نامهاي تجاري يك راه ميان بـــــر را در فرآيند تصميم گيري مصرف كننده به وجود مي آورد. در مواجهه با محصولاتي كه به لحاظ كليه جوانب برابر هستند، مصرف كنندگان غالباً برنده هايي را انتخاب مي كنند كـــــه آن را مي شناسند، محترم مي شمارند و تاييد مي كنند. هرچند كه اين موضوع مدتهاست در صنعت محصولات مشتريان مصداق داشته است - بيش از 160 سال است كه در صنعت صابون ايوري اين چنين بوده است - در حال حاضر انتخاب مصرف كننده را در صنايع مختلف مثل خدمات مالي، حمل و نقل، و تجارت الكترونيك هدايت مي كند. مركز مشاوره مديريت مرسر (MMC) اخيراً از مصرف كنندگان پرسيده است كه تمايل دارند با چه نوع شركت كار كنند، مصرف كنندگان پاسخ دادند كه شركتهايي را انتخاب مي كنند كه برند مورد تاييد دارند، به جاي شركتهايي كه تنوع گسترده اي از كليه محصولات را با قيمت پايين به مشتري ارائه مي دهند.

2 - بر وفاداري مشتريان مي افزايد: از آنجا كه مشتريان بيشتر نامهايي را انتخاب مي كنند كه مي شناسند، استنباط مي شود كه وفاداري مشتريان به شركتهايي با برند مورد تاييد، بيشتر است. در نتيجه سود مالي روشني را براي اينگونه شركتها به وجود مي آورد براي اينكه هزينه جذب مشتريان جديد، به طور متوسط 10 تا 20 برابر هزينه حفظ مشتريان موجود است.

3 - ورود به بازار جديد را ممكن مي سازد: شركتهايي با نامهاي تجاري قوي احتمالاً در ورود به بازار جديد به مراتب موفق تر هستند. مرسدس بنز آنقدر در زمينه مهندسي كيفيت قوي است كه وقتي وارد بازار خودروهاي سرعتي و ورزشي شد، خودرو كلاس M آن قادر شد با يك قيمت مناسب بر بازار حكمفرمايي كند، علي رغم اينكه مرسدس بنز قبلاً اصلاً وسايل نقليه ورزشي توليد نمي كرد. ديزني نتيجه مشابه همين را داشت زماني كه وارد صنعت سفرهاي تفريحي دريايي شد، نام تجاري شركت آنقدر قوي است كه خط تفريحي ديزني يكي از موفقترينها در اين زمينه شد.

4 - افزايش قيمت محصول را امكان پذير مــــي سازد: شركتهايي با نام تجاري قوي اغلب مي توانند قيمتهاي بيشتري براي كالاهاي خود درخواست كنند. تويوتا خودروهاي خود را با قيمت بيشتر از قيمت خودروهاي ژئو(GEO) مي فروشد. برعكس، يك برند ضعيف براي رقابت بايد قيمتهاي پايين ارائه دهد. ديويد روبرت معاون اول استراتژي بازار در شيكاگو مي گويد يكي از دلايلي كه نيسان ضرر داد (در سالهاي اخير) اينست كه شركت نيسان تقريباً 1000 دلار در هر خودرو به خاطر ضعيف شدن برند از دست داد. وي مـي افزايد: اين چيزي است كه رئيس هيئت مديره نيز پذيرفت.

5 - استخدام كاركنان را افزايش مي دهد: شركتهايي با نام تجاري قوي بهتر مي توانند نخبگان را جذب كنند. در سال 1998 مركز مشاوره مديريت مرسر(MMC) از فارغ التحصيلان كارشناسي ارشد مديريت بازرگاني نظرخواهي كرد كه چه عاملي بر تصميمات استخدامشان تاثير گذاشته است. پاسخ دهندگان به اين نظرخواهي نام تجاري و شهرت شركت را عامل شماره يك تاثيرگذارنده بر انتخابشان دانستند. در واقع نام تجاري شركت حداقل 25 درصد بيشتر از ساير عوامل ديگر نظير حقوق، نوع كار، فرهنگ شركت، فرصتهاي ترفيع و تشويق امتياز كسب كرد.

به دليل بسياري از مزاياي بالقوه يك استراتژي منسجم نام تجاري، نامهاي تجـاري در حال حاضر دوره انتقال را طي مي كنند؛ دوره اي كه به اعتقاد ردهيل، فناوري اطلاعـــات 15 سال پيش طي كرده بود. وي مي گويد: 
رايانه ها صرفاً براي خودكارسازي فرايند تجارت مورد استفاده قرار مي گيرند و تصميم گيري فناوري به كاركرد آن واگذار شده است. او گفت: جاي شك نيست كه روزي فناوري، سرمايه گــذاري مهم و پراهميتي را مي طلبد چرا كه تمام جنبه هاي تجارت و بازرگاني را درواقع هدايت خواهد كرد. مديران اجرايي نيز كار تهيه نام تجاري را كاملاً به عهده بخش بازاريابي مي گذارند ولي امروزه، نـــــام گذاري تجاري توجه مديران ارشد را نيز جلب كرده است. ايجاد و حفظ نامهاي تجاري - مثل به كارگرفتن فناوري - به سرمايه گذاري هنگفت و بينش مديران اجرايي نياز دارد. 

سرمايه گذاري براي توسعه نام تجاري
جهت درك چگونگي سرمايه گذاري در تهيه نام تجاري، روساي هيئت مديره بايد بدانند كه نيروهاي پيش برنده ارزش نام تجاري سازمانشان كدامند. پيرس مي گويد بين تصور نام تجاري و ارزش نام تجاري تفاوت وجـــــود دارد.وي ادامه مي دهد كه شما مي توانيد تصورهاي مختلفي از نام تجاري داشته باشيــــد اما همه آنها به فروش منجر نمي شوند.

براي مثال، آمريكن اكسپرس دريافـت كــه اگرچـه به عنوان يك شركت بازرگاني بين المللي توانست تاثيـر قوي بر اذهـان مصرف كنندگان در خصوص نام تجاري بگذارد، اما تلاش بخش بازاريابي اين شركت به افزايش درآمد منجر نگرديد. پيرس مي گويدمردم كارتهاي اعتباري آمريكن اكسپرس را مـي خريدند به خاطر اينكه از نظر امنيت جهاني تضمين شده بود. تلاش جهاني شركت امريكن اكسپرس اين بود كه مردم از كارتهاي اعتباري اين شركت استفاده كننـد. امـا مصــرف كنندگان از اين كارتهـا استفـاده نمـي كردند، براي اينكه آنها در نظر داشتند فقط در شرايط ضروري و امنيتي از آن استفاده كنند. با يك تحقيق، شركت آمريكن اكسپرس دريافت كه خدمت به مشتري عامل مهمي است كه به استفاده مصرف كننده از كارت آمريكن اكسپرس به جاي كارتهايي نظير ويزا و ديسكاور منجر مي شد. پيرس مي گويد: با دانستن اينكه خدمت به مشتري چيزي است كه ارزش نام تجاري را بالا مي برد، اين شركت قادر بود سرمايه گذاري بيشتري در تبليغات، روابط عمومي و خدمت گرايي به مشتريان در محيط بازار انجام دهد.

تبليغ يك شكل و طرح جديد براي آمريكن اكسپرس فايده نداشت، اما بازاريابي همه نيازهاي يك شركت نبود تا به توسعه و قوت بخشيدن به نام تجاري منجر شود. آژانس هاي هوايي كشور آمريكا، ميليونها دلار در ايالتهاي جديد سرمايه گذاري كردند در جايي كه خدمت به مشتري نامناسب بود. باوجود اين، شركت هيچ هزينه ديگري براي آموزش كاركنان جهت ياري كردن به تحقق وعده ها انجام نداد. در نتيجه، جايگاه خط هوايي ايالت در صنعت از رتبه سوم به رتبه دهم تنزل كرد. اگر شركت در بخش بازاريابي كمتر و در بخش آموزش بيشتر سرمايه گذاري كرده بود، نام تجاري آن چندان تحت تاثير قرار نمي گرفت.

وقتي كه براي توسعه نام تجاري منابعي تخصيص مي يابد، مديران اجرايي بايد بدانند كه كدام مشخصه نام تجاري، رفتار مشتري را هدايت كرده و در انتهاي فرايند توليد شركت تاثيرگذار است. اگر توسعه شبكه توزيع، خدمات رساني چيزي است مورد نياز براي تقويت نام تجاري است افزايش سرمايه گذاري براي تبليغات هيچ ضرورتي ندارد. براي اينكه نام تجاري موفق باشد زيرساخت سازمان بايد از رسالت آن حمايت كند.

از آنجا كه ارزش نام تجاري از عوامل متعدد تشكيل شده است، كارشناسان نام تجاري معتقدند چيزي كه همه شركتها نياز به سرمايه گذاري در آن دارند، تحقيق است. ربرت مي گويد: جاي تعجب است كه بسياري از شركتها برداشتهاي داخلي سازمان را در مقابل برداشتهاي خارج از سازمان يعني مشتريان و همچنين سهامداران و كاركنان بررسي نمي كنند. شما قبل از اينكه هر كار ديگري انجام دهيد بايد بدانيد كه شكافها و فرصتها كجا وجود دارد.

همچنين كارشناسان معتقدند كه نام تجاري نياز به بازنگري و سرمايه گذاري مجدد دارد. ردهيل مي گويد: شناسايي نام تجاري بايد هر ده سال مورد ارزيابي قرار گيرد. اما امروزه مديريت نام تجاري در حال پيشرفت مداوم است، شما بايد اثربخشي را اندازه گيري كنيد، برداشتها را جستجو كنيد، كالاها و خدمات جديد پيشنهاد دهيد و آن را با استراتژي بازاريابي همراه سازيد. وقتي يك واحد بازرگاني فقط در فناوري نوين، سرمايه گذاري مي كند تا اينكه بتواند رقابتي باقي بماند، اينگونه شركتها بايد دائماً در نامهاي تجاري خود سرمايه گذاري كنند و مطمئن باشند كه اين نامهاي تجاري به يك بازدهي مالي مستمر مي انجامد. 

محاسبه ارزش نام تجاري
سوالات ارزشمندي كه براي اكثر روساي هيئت مديره داراي اهميت است، اين است كه چگونه مي توان نرخ بازگشت سرمايه را در خصوص نام تجاري محاسبه كرد؟ و چگونه مي توان ميزان ارزش نام تجاري يك شركت را مشخص ساخت؟
متاسفانه الگوي خاصي براي محاسبه ارزش نام تجاري كه مورد پذيرش اكثريت در ايالات متحده باشد، وجود ندارد. اينتربرند كه اخيراً ارزش معتبرترين نامهاي تجاري جهان را محاسبه كرد، سودآوري اقتصادي نام تجاري براي يك واحد بازرگاني خاص را بــررسي مي كند - روشي كه شبيه به محـــــاسبه ارزش افزوده اقتصادي(EVA) است.
اين فرايند ارزشيابي سه حوزه سودآوري نام تجاري را بررسي مي كند:
1 - درآمدهاي اقتصادي آينده كه يك واحد بازرگاني داراي نام تجاري انتظار تحصيل آن را دارد.
2 - نقش نام تجاري در ايجاد اين درآمدها و
3 - ريسك درآمدهاي مورد انتظار نام تجاري. اينتربرند صورت سود و زيان نام تجاري يك واحد بازرگاني را براي تعيين ارزش دلاري نام تجاري محاسبه مي كند. مركز مشاوره مديريت مرسر در خصوص ارزشيابي نام تجاري و برداشتهاي مشتريان ديدگاه متفاوتي دارد. پيرس توضيح مي دهد كه: ما مي گوييم ارزش نام تجاري (در صورت برابربودن ساير شرايط) به ميزان تقاضا يا سهم بازار يك شركت بستگي دارد. سهم بازار نامتناسب اختلاف سهمي را ايجاد مي كند كه ارزش يك نام تجاري را تشكيل مي دهد.

كارشناسان نام تجاري پيش بيني مي كنند كه در چندسال آينده، واحدهاي بازرگاني ايالات متحده برروي يك الگو جهت محاسبه ارزش نام تجاري توافق خواهند كرد، چون تحليلگران وال استريت علاوه بر توجه به برنامه رشد پنج ساله يك شركت و تجربه عملي تيم مديران ارشد، شروع به درنظر گرفتن ارزش و ميزان سرمايه گذاري شركتها در نام تجاري كرده اند. طبق نشريه فيو چربرند سادون، اين اتفاق در اروپا در حال شكل گيري است.
شركتهاي انگليسي در علم و اطلاع از چگونگي محاسبه ارزش نام تجاري به مراتب جلوتر هستند چرا كه استانداردهاي حسابداري در انگلستان، شركتها را ملزم مي كند تا ارزش نام تجاري را در ترازنامه خود لحاظ كنند. صرف نظر از اينكه آيا نحوه محاسبه ارزش نام تجاري شركت خود را يافته باشيد يا خير، مي توانيد از اين امر مطمئن باشيد كه نام تجاري قوي بر ارزش بازرگاني شركت شما مي افزايد، همچنان كه يك نام تجاري ضعيف از اين ارزش مي كاهد. اگر مدير مالي هستيد كه به سود شركت خود مي انديشد، بايد به فكر ايجاد نام تجاري باشيد. يك نام تجاري قوي مي تواند نام شركت شما را در بازارهاي جديد مطرح سازد. 

اين مقاله برگرفته از سايتhttp://WWW.BUSINESS FINANCE.COM است.

نشان تجاری

مفاهیم کلی نشان جغرافیایی

 

نشان جغرافیایی چیست؟

نشان جغرافیایی نشانه‌ای است که بر روی کالاهایی که دارای یک منطقه جغرافیایی خاص بوده و کیفیت و شهرت آن بواسطه آن منطقه جغرافیایی می‌باشد، بکار می رود. بطور عام، یک نشانه جغرافیایی شامل نام و محل منشاء کالاهاست. محصولات کشاورزی معمولا دارای کیفیتی هستند که نشأت گرفته از محل تولید آنهاست و تحت تاثیر فاکتورهای جغرافیایی محلی خاص نظیر آب و هوا و خاک می‌باشند. اینکه آیا یک نشانه بعنوان نشانه جغرافیایی عمل می‌کند بستگی به قانون ملی و آگاهی مصرف کنننده دارد. نشانه‌های جغرافیایی می‌توانند برای انواع زیادی از محصولات کشاورزی نظیر (Tuscany) برای روغن زیتون تولید شده در ایتالیا، یا (Roquefort) برای پنیر تولید شده دراین منطقه از فرانسه بکار روند.

استفاده از نشانه‌های جغرافیایی به محصولات کشاورزی محدود نمی‌شود. نشانه‌های جغرافیایی می‌توانند کیفیت خاص یک محصول را که بواسطه عوامل انسانی که در محل تولید آن محصول وجود دارند، برجسته و نمایان سازند، نظیر سنتها و مهارت‌های خاص تولید . محل منشأ می‌تواند یک روستا، یک شهر، یک منطقه با یک کشور باشد. یک مثال برای کشور کلمه (سوئیس) است که در بسیاری از کشورها بعنوان یک نشانه جغرافیایی برای محصولات ساخت سوئیس بویژه ساعت در نظر گرفته می‌شود.

اسم مبدأ چیست؟

اسم مبدأ بک نوع خاص از نشانه جغرافیایی است که برروی محصولاتی بکار می‌رود که دارای یک کیفیت خاص بوده و آن کیفیت خاص منحصرا یا اساسأ برای محیط جغرافیایی خاص است که آن محصولات در آنجا تولید می‌شوند. مفهوم نشان جغرافیایی در برگیرنده اسامی مبدأ می‌شود. نمونه‌هایی از اسامی مبدأ که در کشورهای عضو معاهده لیسبون به منظور حمایت از اسامی مبدأ و ثبت بین الملل آنها، حمایت می‌گرداند، عبارتند از: فرش اصفهان برای فرش تولید شده در اصفهان - عایق رطوبتی دلیجان برای عایق تولید شده در شهرستان دلیجان - رطب مضافتی بم تولید شده در منطقه بم

چرا نشانه های جغرافیایی نیاز به حمایت دارند؟

نشانه‌های جغرافیایی برای اطلاع مصرف کنندگان از منشأ و کیفیت محصولات بکار می‌روند. بسیاری از نشانه‌های جغرافیایی شهرت با ارزشی را کسب کرده‌اند که در صورت  عدم حمایت کافی از آنها ممکن است که توسط عوامل تجاری متقلب مورد سوء استفاده قرار گیرند. استفاده نادرست از نشانه‌های جفرافیایی توسط اشخاص غیر مجاز ، برای مثال (دارجیلینگ) برای چایی که در باغهای چایی دارجینگ پرورش داده نشده برای مصرف کنندگان و تولید کنندگان مشروع زیان آور است. مصرف کنندگان فریب خورده و باور می‌کنند که یک محصول مرغوب با کیفیت خاص خریداری می‌کننند در حالی که در واقع یک محصول تقلبی بی‌ارزش را می‌خرند. تولید کنندگان ضرر می‌بینند، زیرا تجارت با ارزش از آنها برگرفته شده و شهرت کسب شده برای محصولاتشان نیز ضربه می‌بیند.

تفاوت بین نشانه‌های جغرافیایی و علامت تجاری چیست؟

علامت تجاری نشانه‌ای است که توسط یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد تا کالاها و خدمات خود را از کالاها و خدمات سایر شرکتها متمایز کند. علامت تجاری به صاحب آن حق منع دیگران از استفاده از آن علامت را می‌دهد. نشانه جغرافیایی به مصرف کنند می‌گوید که یک محصول در یک مکان خاص تولید شده و دارای خصوصیات خاصی می‌باشد که بواسطه محل تولید آن است. نشانه جغرافیایی می‌تواند توسط تمام تولید کنندگان که محصولات خود را در آن مکان جغرافیایی تولید می‌کنند، مورد استفاده قرار گیرند.

چگونه یک نشان جغرافیایی حمایت می شود؟

نشانه‌های جغرافیایی می‌توانند طبق قوانین ملی و تحت عناوین گوناگون، نظیر قانون حمایت در برابر رقابت نامشروع، قانون حمایت از مصرف کننده، قانون حمایت از علائم تأییدی یا قوانین خاص مربوط به حمایت از نشانه‌های جغرافیایی و مبدأ حمابت گردند. در واقع ، اشخاص غیر مجاز نباید از نشانه‌های جغرافیایی که استفاده از آنها احتمال به اشتباه انداختن عموم در رابطه با مکان درست محصول را باعث می‌شود، استفده کنند. مجازات‌های قابل اجرا شامل حکم دادگاه در جهت جلوگیری از استفاده غیر مجاز، پرداخت خسارت، جریمه و در موارد حاد مجازات زندان است.

چگونه نشانه‌های جغرافیایی در سطح بین المللی حمایت می شوند؟

تعدادی از معاهدات اداره شده توسط وایپو، حمایت از نشانه‌های جغرافیایی را فراهم می‌آورند، بویژه کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی 1883، و معاهده لیسبون به منظور حمایت از اسامی مبدأ و ثبت بین المللی آنها.

نشانه جغرافیایی (عام) چیست؟

اگر اسم یک محل بعنوان تعیین کننده یک سبک خاص از محصول باشد، نه بعنوان نشانگر محل منشأ آن محصول، این اسم دیگر بعنوان نشانه جغرافیایی بکار نمی رود. بعنوان مثال (خردل ویجون) یک سبک خردل است. سالها پیش در شهر ویجون فرانسه بوجود آمد و در طول زمان برای نشان دادن یک سبک خاص از خردل بکار رفته است که در بسیاری از جاها ساخته  میشود. بتابراین (خردل ویجون) اکنون یک نشانه عام است و مربوط به یک سبک از خردل می باشد، نه یک محل.

نقش وایپو در حمایت از نشانه های جغرافیایی چیست؟

وایپو تعدادی از معاهدات بین المللی را اداره می‌کند که جزآ یا کلآ به حمایت از نشانه‌های حغرافیایی می‌پردازند (بویژه کنوانسون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی، و معاهده لیسبون برای حمایت از اسامی مبدأ  و ثبت بین المللی آنها). بعلاوه کشورهای عضو وایپو و سایر کشورهای ذینفع در جلسات وایپو راه‌های جدید برای ارتقاء حمایت بین المللی از نشانه‌های جغرافیایی را دنبال می‌کنند.

 

 

حمایت از نشان جغرافیایی درایران

 

ثبت نشان جغرافیایی ایران

کشور ما ایران به جهت قدمت تاریخی ، تنوع آب و هوایی، تنوع قومی و موقعیت جغرافیایی (چهارراه تجارت و ارتباطات دنیای قدیم قرار داشت براینکه جاده ابریشم از نیمه شمالی کشور جاده ادویه از نیمه جنوبی کشور عبور می کرده است) موجب شده که محصولات کشاورزی و فرآورده های جانبی و همچنین منابع ژنتیک آن بسیار متنوع گردد. و این برای مردم ما فرصت منحصر به فردی ایجاد می کند که بتواند یکی از مراکز تولید ، فرآوری و صادرات محصولات کشاورزی شود. لذا باید ضمن ایجاد بسترهای حقوقی لازم یاد بگیریم که چگونه از ظرفیتهای، حقوق مالکیت معنوی (صنعتی) چه در سطح ملی و چه بین المللی حداکثر استفاده ببریم.

خوشبختانه با تصویب قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی مصوب 1383 و آئین نامه اجرایی آن نشانه های جغرافیایی در ایران پس از طی تشریفات قانونی ثبت سپس حمایت می گردد.

باتوجه به اینکه کشور ما عضو کنوانسیون پاریس راجع به حمایت از نشان جغرافیایی می باشد می‌توان این نشان های جغرافیایی را در سایر کشورهای عضو ثبت و تحت حمایت قرار داد.

ویژگی لازم جهت نشان جغرافیایی ایران

تعریف

بند الف ماده یک- نشانه‌ جغرافيائي‌ نشانه‌اي‌ است‌ كه‌ مبدأ كالائي‌ را به‌ قلمرو، منطقه‌ يا ناحيه‌اي‌ از كشور منتسب‌ مي‌سازد، مشروط‌ بر اين‌ كه‌ كيفيت‌ و مرغوبيت‌، شهرت‌ يا ساير خصوصيات‌ كالا اساساً قابل‌ انتساب‌ به‌ مبدأ جغرافيائي‌ آن‌ باشد.

بند ب ماده یک- کالا، یعنی هرگونه محصول طبیعی و کشاورزی و یا فرآورده های آن یا صنایع دستی و یا تولیدات صنعتی.

بند د ماده یک - تولید کننده یعنی هر شخصی که به تولید و فرآوری محصولات کشاورزی دامی و غذایی یا ساخت و تولید ابزار صنعتی و مصنوعات دستی اشتعال دارد یا از مواد طبیعی به منظور تولید بهره برداری می‌کند یا در تجارت محصولات مذکور فعالت می کند.

نشانه های جغرافیایی زیر مورد حمایت نیستند:

الف‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ با تعريف‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) منطبق‌ نباشند.

ب‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ برخلاف‌ موازين‌ شرعي‌، اخلاق‌ حسنه‌ و يا نظم‌ عمومي‌ باشند.

ج‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ در كشور مبدأ خود حمايت‌ نمي‌شوند يا حمايت‌ از آنها متوقف‌ شده‌ است‌ يا متروك‌ گرديده‌اند، در چارچوب‌ معاهداتي‌ كه‌ كشور ايران‌ به‌ آنها ملحق‌ شده‌ است

 

مدت حمایت

دائمی

 
 

   موارد اعتراض

 

طبق ماده 11 قانون هر ذي‌نفع‌ يا مقام‌ صلاحيتدار مي‌تواند موارد زير را از دادگاه‌ بخواهد:

الف‌ - ابطال‌ ثبت‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ كه‌ شرايط‌ مقرر در ماده‌ (5) درمورد آن‌ رعايت‌ نشده‌ است‌.

ب‌ - اصلاح‌ ثبت‌ نشانه‌، به‌ اين‌ علت‌ كه‌ نشانه‌ موجود در گواهينامه‌ ثبت‌ با نشانه‌ مورد نظر مطابقت‌ ندارد و يا اين‌ كه‌ كيفيت‌، مرغوبيت‌، شهرت‌ و يا ساير خصوصيات‌ كالائي‌ كه‌ نشانه‌ مبدأ جغرافيائي‌ براي‌ آن‌     استفاده‌ مي‌شود، در گواهينامه‌ مربوط‌ ذكر نشده‌ يا ناقص‌ است‌.

در هر دعوي‌ كه‌ برطبق‌ اين‌ ماده‌ اقامه‌ مي‌شود، دادخواست‌ ابطال‌ يا اصلاح‌ به‌ (مالك‌ نشانه‌) يا قائم‌مقام‌ قانوني‌ او ابلاغ‌ مي‌شود و به‌ هزينه‌ خواهان‌ از طريق‌ آگهي‌ در روزنامه‌ رسمي‌ و يكي‌ از روزنامه‌هاي‌ محلي‌ به‌ اطلاع‌ عموم‌ اشخاص‌ ذي‌نفع‌ مي‌رسد.

طبق مواد 11،12،13،14،15،16  آیین نامه اجرایی نشانه جغرافیایی موارد اعتراض به صورت ذیل میباشد:

- در صورت رد اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي مرجع ثبت ملزم است دلايل رد را به نحو مكتوب به متقاضي ابلاغ نمايد. متقاضي مي‌تواند ضمن پرداخت هزينه‌هاي مربوط ظرف مهلت مقرر اعتراض خود را به دادگاه تقديم نمايد.

        تبصره ـ مهلت اعتراض براي اشخاص مقيم ايران 3 ماه و براي اشخاص مقيم خارج از كشور 6 ماه از زمان ابلاغ خواهد بود.

- هر شخصي كه نسبت به پذيرش ثبت اظهارنامه نشانه جغرافيايي اعتراض داشته باشد بايد ظرف مهلت 60 روز از تاريخ انتشار آگهي اعتراض خود را ضمن پرداخت هزينه‌هاي مقرر همراه با دلايل و مدارك استنادي به مرجع ثبت تسليم نمايد.

        تبصره ـ اگر معترض شخصي است كه نشانه جغرافيايي قبلاً بنام او ثبت نشده‌است بايد در حين اعتراض ضمن پرداخت حق‌الثبت و تمام مخارج مربوطه اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي خود را مطابق مقررات مندرج در قانون و اين آئين‌نامه تسليم نمايد.

- مرجع ثبت موظف است ظرف 30 روز نسخه‌اي از اعتراضيه را به انضمام مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد.

- متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراضيه، پاسخ خود را ظرف 30 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. در صورتي كه متقاضي ساكن ايران نباشد مهلت مذكور براي تسليم پاسخ 60 روز خواهد بود.

- هرگاه متقاضي به اعتراض معترض تمكين نمايد درخواست او مسترد شده تلقي مي‌شود و مراتب كتباً به معترض اعلام مي‌گردد تا در صورتيكه نشانه جغرافيايي وي به ثبت نرسيده باشد بر طبق اظهارنامه‌اي كه حين اعتراض تسليم شده است نسبت به‌ثبت آن اقدام نمايد.

- در صورت عدم تمكين متقاضي با درخواست معترض موضوع در كميته‌اي مركب از رئيس اداره و يك نفر به انتخاب رئيس سازمان و يك كارشناس به‌انتخاب مديركل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي مورد رسيدگي قرار مي‌گيرد و تصميم كميته از سوي طرفين ظرف دو ماه براي اشخاص مقيم در ايران و 3 ماه براي اشخاص مقيم در خارج از ايران قابل شكايت در محاكم عمومي تهران مي‌باشد.

         تبصره1ـ تصميم‌گيري در اين كميته با اكثريت آراء مي‌باشد.

      تبصره2ـ كارشناس رسيدگي كننده نمي‌تواند نسبت به همان موضوع در كميته عضويت پيدا كند.

 

تغییرات

 

سازمان‌ ثبت‌ اسناد مي‌تواند درصورت‌ وجود اشتباهات‌ شكلي‌ با اطلاع‌ ذي‌نفع‌ پس‌ از بررسي‌ دلائل‌ و مدارك‌ مستند نسبت‌ به‌ تصحيح‌ اشتباه‌ تصميم‌گيري‌ و اقدام‌ كند.

تبصره‌ - چنانچه‌ رفع‌ اشتباه‌ مستلزم‌ تغيير در ثبت‌ نشان‌ باشد اين‌ امر تابع‌ مقررات‌ مواد (7)، (8)، (9) و بند (ب‌) ماده‌ (5) اين‌ قانون‌ خواهد بود.

(ماده‌ 7

اظهارنامه‌ ثبت‌ نشانه‌ جغرافيائي‌، توسط‌ اشخاص‌ زير به‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور تسليم‌ مي‌شود:
الف ‌ - هر شخص‌ حقيقي‌ يا حقوقي‌ و همچنين‌ گروههائي‌ از اين‌ اشخاص‌ كه‌ در مكان‌ جغرافيائي‌ مندرج‌ در اظهارنامه‌ به‌ توليد كالاي‌ مذكور در آن‌ مشغولند.

ب‌ - هر مرجع‌ صلاحيتدار در امر توليد، توزيع‌ و سياستگذاري‌ كالاي‌ مورد ثبت‌.

ماده‌ 8

موارد زير بايد در اظهارنامه‌ قيد شود:

الف‌ - نام‌، نشاني‌، تابعيت‌ و سمت‌ قانوني‌ تسليم‌ كننده‌.

ب‌ - نشانه‌ جغرافيائي‌ كه‌ ثبت‌ آن‌ درخواست‌ شده‌ است‌.

ج‌ - مكاني‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ آن‌ مربوط‌ است‌.

د - كالائي‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ آن‌ مربوط‌ است‌.

هـ - كيفيت‌، مرغوبيت‌، شهرت‌ و ساير خصوصيات‌ كالائي‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ براي‌ آن‌ به‌كار مي‌رود.

تبصره‌ - هزينه‌هاي‌ ثبت‌ اظهارنامه‌ از متقاضي‌ ثبت‌ دريافت‌ خواهد شد.

ماده‌ 9

 نحوه‌ و مراحل‌ ثبت‌ اظهارنامه‌ به‌ قرار زير است‌:

الف‌ - سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور اظهارنامه‌ را از نظر مطابقت‌ با بند (ب‌) ماده‌ (5) و مواد (7) و (8) اين‌ قانون‌ و آئين‌نامه‌ اجرائي‌ آن‌ بررسي‌ كرده‌، درصورت‌ دارابودن‌ شرايط‌، آن‌ را آگهي‌ مي‌كند.

ب‌ - درصورت‌ عدم‌ رعايت‌ شرايط‌ مقرر در بند (الف‌) ذي‌نفع‌ يا مقام‌ صلاحيتدار مي‌تواند برطبق‌ آئين‌نامه‌ اجرائي‌ اين‌ قانون‌، اعتراض‌ خود را نسبت‌ به‌ تقاضاي‌ ثبت‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور تسليم‌ نمايد.

ج‌ - سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور نسخه‌اي‌ از اعتراضيه‌ را به‌ متقاضي‌ ثبت‌ ابلاغ‌ مي‌كند. متقاضي‌ مكلف‌ است‌ ظرف‌ مهلت‌ مقرر به‌ آن‌ پاسخ‌ دهد، عدم‌ ارسال‌ پاسخ‌ از سوي‌ متقاضي‌ درموعد مقرر به‌ منزله‌ انصراف‌ از تقاضاي‌ ثبت‌ است‌.

د - هرگاه‌ متقاضي‌ متقابلاً پاسخي‌ ارسال‌ دارد، سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور نسخه‌اي‌ از آن‌ را دراختيار معترض‌ قرار مي‌دهد و پس‌ از بررسي‌ نظرات‌ طرفين‌، درمورد وارد بودن‌ يا نبودن‌ اعتراض‌ تصميم‌ مي‌گيرد.

هـ - هرگاه‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور تشخيص‌ دهد كه‌ شرايط‌ مندرج‌ در بند (الف‌) اين‌ ماده‌ رعايت‌ شده‌ و به‌ تقاضاي‌ ثبت‌ نيز اعتراض‌ نشده‌ يا اعتراض‌ رد گرديده‌، نشانه‌ جغرافيائي‌ را ثبت‌ كرده‌ و آگهي‌ لازم‌ را در اين‌ خصوص‌ منتشر مي‌كند و گواهينامه‌ ثبت‌ را به‌ نام‌ متقاضي‌ ثبت‌ صادر خواهد كرد.

ماده‌ 5

نشانه‌هاي‌ جغرافيائي‌ زير مورد حمايت‌ نيستند:

الف‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ با تعريف‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) منطبق‌ نباشند.

ب‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ برخلاف‌ موازين‌ شرعي‌، اخلاق‌ حسنه‌ و يا نظم‌ عمومي‌ باشند.)

مرجع ثبت ظرف 15 روز از تاريخ وصول از لحاظ رعايت جنبه‌هاي شكلي و شرايط مقرر در قانون و اين آئين‌نامه اظهارنامه و ضمائم آن را مورد بررسي قرار مي‌دهد.

اگر در نتيجه بررسي، مرجع ثبت ايرادات و نواقصي در اظهارنامه و ضمائم آن مشاهده نمايد بايد به صورت مكتوب و با قيد جزئيات مراتب را به متقاضي ابلاغ نمايد تا ظرف مهلت مقرر در اين آئين‌نامه اقدام به رفع نقص نمايد. در صورت عدم رفع نقص اظهارنامه رد مي‌شود.

 تبصره ـ مهلت رفع نقص براي متقاضيان ايراني 3 ماه و براي متقاضيان خارج از كشور 6 ماه از زمان ابلاغ محاسبه مي‌شود. چنانچه مدت مزبور كفايت ننمايد متقاضي فقط براي يك بار مي‌تواند استمهال نمايد.

قانون ثبت  نشان جغرافیایی

 

فصل‌ اول‌ - تعاريف‌

ماده‌ 1

اصطلاحات‌ به‌كاربرده‌ شده‌ در اين‌ قانون‌ داراي‌ معاني‌ زير مي‌باشند :

الف‌ - نشانه‌ جغرافيائي‌ نشانه‌اي‌ است‌ كه‌ مبدأ كالائي‌ را به‌ قلمرو، منطقه‌ يا ناحيه‌اي‌ از كشور منتسب‌ مي‌سازد، مشروط‌ بر اين‌ كه‌ كيفيت‌ و مرغوبيت‌، شهرت‌ يا ساير خصوصيات‌ كالا اساساً قابل‌ انتساب‌ به‌ مبدأ جغرافيائي‌ آن‌ باشد.

ب‌ - كالا، يعني‌ هرگونه‌ محصول‌ طبيعي‌ و كشاورزي‌ و يا فرآورده‌هاي‌ آن‌ يا صنايع‌ دستي‌ و يا توليدات‌ صنعتي‌.
ج‌ - كنوانسيون‌ پاريس‌، يعني‌ مصوبه‌ مورخ‌ 1261 هجري‌ شمسي‌ (1883 ميلادي‌) اتحاديه‌ عمومي‌ بين‌المللي‌ معروف‌ به‌ پاريس‌ براي‌ حمايت‌ از مالكيت‌ صنعتي‌ و تغييرات‌ بعدي‌ آن‌ كه‌ به‌ تصويب‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ رسيده‌ است‌.

د - توليدكننده‌ يعني‌ هر شخصي‌ كه‌ به‌ توليد و فرآوري‌ محصولات‌ كشاورزي‌ دامي‌ و غذايي‌ يا ساخت‌ و توليد ابزار صنعتي‌ و مصنوعات‌ دستي‌ اشتغال‌ دارد يا از مواد طبيعي‌ به‌منظور توليد بهره‌برداري‌ مي‌كند يا در تجارت‌ محصولات‌ مذكور فعاليت‌ مي‌كند.

 

فصل‌ دوم‌ - حمايت‌ از نشانه‌هاي‌ جغرافيائي‌

ماده‌ 2

هر شخص‌ يا هر گروه‌ ذي‌نفع‌ مي‌تواند درخصوص‌ نشانه‌هاي‌ جغرافيائي‌ به‌منظور جلوگيري‌ از اعمال‌ زير يا مطالبه‌ ضرر و زيان‌ ناشي‌ از آنها در دادگاه‌ اقامه‌ دعوي‌ نمايد:

الف‌ - معرفي‌ و انتساب‌ غيرواقعي‌ و گمراه‌كننده‌ مبدأ جغرافيايي‌ كالا.

ب‌ - هرگونه‌ استفاده‌ از نشانه‌هاي‌ جغرافيايي‌ كه‌ مطابق‌ ماده‌ (10 مكرر) كنوانسيون‌ پاريس‌ مصداق‌ رقابت‌ نامشروع‌ باشد.

ماده‌ 3  

الف‌ - نشانه‌ جغرافيائي‌ اعم‌ از اين‌كه‌ ثبت‌ شده‌ يا نشده‌ باشد اگر داراي‌ شرايط‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) باشد، مورد حمايت‌ قرار مي‌گيرد و در دعاوي‌ موضوع‌ اين‌ قانون‌، هرگاه‌ نشانه‌اي‌ به‌ثبت‌ رسيده‌ باشد، موجد اين‌ اماره‌ قانوني‌ است‌ كه‌ نشانة‌ ثبت‌ شده‌، با تعريف‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) انطباق‌ دارد.
ب‌ - نشانه‌ جغرافيايي‌ مطابق‌ با تعريف‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) در مقابل‌ نشانه‌ جغرافيايي‌ كه‌ مبدأ كالاهاي‌ آن‌ به‌ درستي‌ قيد شده‌ است‌ ولي‌ به‌طور نادرست‌ به‌ عموم‌ اعلام‌ شود كه‌ مبدأ آنها محل‌ ديگري‌ است‌، مورد حمايت‌ قرار خواهد گرفت‌.

ماده‌ 4

 نشانه‌هاي‌ جغرافيايي‌ هم‌ نام‌ اگر واقعي‌ و منطبق‌ با موازين‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) باشند با رعايت‌ بند (ب‌) ماده‌ (3)به‌ طور مساوي‌ مورد حمايت‌ قرار مي‌گيرند.

سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ براي‌ گمراه‌نشدن‌ مصرف‌كنندگان‌ و تضمين‌ رفتار برابر و منصفانه‌ با توليدكنندگان‌ مربوط‌ ، شرايطي‌ را تعيين‌ خواهد كرد كه‌ برطبق‌ آنها نشانه‌هاي‌ هم‌نام‌ از يكديگر ممتاز گردند.

ماده‌ 5

نشانه‌هاي‌ جغرافيائي‌ زير مورد حمايت‌ نيستند:

الف‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ با تعريف‌ بند (الف‌) ماده‌ (1) منطبق‌ نباشند.

ب‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ برخلاف‌ موازين‌ شرعي‌، اخلاق‌ حسنه‌ و يا نظم‌ عمومي‌ باشند.

ج‌ - نشانه‌هائي‌ كه‌ در كشور مبدأ خود حمايت‌ نمي‌شوند يا حمايت‌ از آنها متوقف‌ شده‌ است‌ يا متروك‌ گرديده‌اند، در چارچوب‌ معاهداتي‌ كه‌ كشور ايران‌ به‌ آنها ملحق‌ شده‌ است‌.

ماده‌ 6

هرشخصي‌ كه‌ مرتكب‌ اعمال‌ مندرج‌ در ماده‌ (2) شود علاوه‌ بر جبران‌ خسارت‌ به‌ جزاي‌ نقدي‌ از ده‌ ميليون‌ (000 000 10) ريال‌ تا پنجاه‌ ميليون‌

(000 000 50) ريال‌ يا حبس‌ تعزيري‌ از نود و يك‌ روز تا شش‌ ماه‌ و يا هر دو مجازات‌ محكوم‌ خواهد شد.

تبصره‌ - درصورت‌ لزوم‌، دادگاه‌ مي‌تواند به‌درخواست‌ مدعي‌ خصوصي‌ دستور موقت‌ مناسب‌ صادر كند.

فصل‌ سوم‌ - ثبت‌ نشانه‌هاي‌ جغرافيائي‌

ماده‌ 7

اظهارنامه‌ ثبت‌ نشانه‌ جغرافيائي‌، توسط‌ اشخاص‌ زير به‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور تسليم‌ مي‌شود:
الف ‌ - هر شخص‌ حقيقي‌ يا حقوقي‌ و همچنين‌ گروههائي‌ از اين‌ اشخاص‌ كه‌ در مكان‌ جغرافيائي‌ مندرج‌ در اظهارنامه‌ به‌ توليد كالاي‌ مذكور در آن‌ مشغولند.

ب‌ - هر مرجع‌ صلاحيتدار در امر توليد، توزيع‌ و سياستگذاري‌ كالاي‌ مورد ثبت‌.

 

ماده‌ 8

موارد زير بايد در اظهارنامه‌ قيد شود:

الف‌ - نام‌، نشاني‌، تابعيت‌ و سمت‌ قانوني‌ تسليم‌ كننده‌.

ب‌ - نشانه‌ جغرافيائي‌ كه‌ ثبت‌ آن‌ درخواست‌ شده‌ است‌.

ج‌ - مكاني‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ آن‌ مربوط‌ است‌.

د - كالائي‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ آن‌ مربوط‌ است‌.

هـ - كيفيت‌، مرغوبيت‌، شهرت‌ و ساير خصوصيات‌ كالائي‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ براي‌ آن‌ به‌كار مي‌رود.

تبصره‌ - هزينه‌هاي‌ ثبت‌ اظهارنامه‌ از متقاضي‌ ثبت‌ دريافت‌ خواهد شد.

ماده‌ 9

 نحوه‌ و مراحل‌ ثبت‌ اظهارنامه‌ به‌ قرار زير است‌:

الف‌ - سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور اظهارنامه‌ را از نظر مطابقت‌ با بند (ب‌) ماده‌ (5) و مواد (7) و (8) اين‌ قانون‌ و آئين‌نامه‌ اجرائي‌ آن‌ بررسي‌ كرده‌، درصورت‌ دارابودن‌ شرايط‌، آن‌ را آگهي‌ مي‌كند.

ب‌ - درصورت‌ عدم‌ رعايت‌ شرايط‌ مقرر در بند (الف‌) ذي‌نفع‌ يا مقام‌ صلاحيتدار مي‌تواند برطبق‌ آئين‌نامه‌ اجرائي‌ اين‌ قانون‌، اعتراض‌ خود را نسبت‌ به‌ تقاضاي‌ ثبت‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور تسليم‌ نمايد.

ج‌ - سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور نسخه‌اي‌ از اعتراضيه‌ را به‌ متقاضي‌ ثبت‌ ابلاغ‌ مي‌كند. متقاضي‌ مكلف‌ است‌ ظرف‌ مهلت‌ مقرر به‌ آن‌ پاسخ‌ دهد، عدم‌ ارسال‌ پاسخ‌ از سوي‌ متقاضي‌ درموعد مقرر به‌ منزله‌ انصراف‌ از تقاضاي‌ ثبت‌ است‌.

د - هرگاه‌ متقاضي‌ متقابلاً پاسخي‌ ارسال‌ دارد، سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور نسخه‌اي‌ از آن‌ را دراختيار معترض‌ قرار مي‌دهد و پس‌ از بررسي‌ نظرات‌ طرفين‌، درمورد وارد بودن‌ يا نبودن‌ اعتراض‌ تصميم‌ مي‌گيرد.

هـ - هرگاه‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور تشخيص‌ دهد كه‌ شرايط‌ مندرج‌ در بند (الف‌) اين‌ ماده‌ رعايت‌ شده‌ و به‌ تقاضاي‌ ثبت‌ نيز اعتراض‌ نشده‌ يا اعتراض‌ رد گرديده‌، نشانه‌ جغرافيائي‌ را ثبت‌ كرده‌ و آگهي‌ لازم‌ را در اين‌ خصوص‌ منتشر مي‌كند و گواهينامه‌ ثبت‌ را به‌ نام‌ متقاضي‌ ثبت‌ صادر خواهد كرد.

ماده‌ 10

 توليدكنندگان‌ درصورت‌ تحقق‌ شرايط‌ زير مجازند از نشانه‌هاي‌ جغرافيايي‌ ثبت‌ شده‌ استفاده‌ كنند:

الف‌ - كالا داراي‌ كيفيت‌، مرغوبيت‌، شهرت‌ و ساير خصوصيات‌ مذكور در گواهينامه‌ ثبت‌ مربوطه‌ باشد.

ب‌ - محل‌ فعاليت‌ توليدكننده‌ منطقه‌ جغرافيايي‌ مذكور در گواهينامه‌ ثبت‌ باشد.

ماده‌ 11

هر ذي‌نفع‌ يا مقام‌ صلاحيتدار مي‌تواند موارد زير را از دادگاه‌ بخواهد:

الف‌ - ابطال‌ ثبت‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ كه‌ شرايط‌ مقرر در ماده‌ (5) درمورد آن‌ رعايت‌ نشده‌ است‌.
ب‌ - اصلاح‌ ثبت‌ نشانه‌، به‌ اين‌ علت‌ كه‌ نشانه‌ موجود در گواهينامه‌ ثبت‌ با نشانه‌ مورد نظر مطابقت‌ ندارد و يا اين‌ كه‌ كيفيت‌، مرغوبيت‌، شهرت‌ و يا ساير خصوصيات‌ كالائي‌ كه‌ نشانه‌ مبدأ جغرافيائي‌ براي‌ آن‌ استفاده‌ مي‌شود، در گواهينامه‌ مربوط‌ ذكر نشده‌ يا ناقص‌ است‌.

در هر دعوي‌ كه‌ برطبق‌ اين‌ ماده‌ اقامه‌ مي‌شود، دادخواست‌ ابطال‌ يا اصلاح‌ به‌ (مالك‌ نشانه‌) يا قائم‌مقام‌ قانوني‌ او ابلاغ‌ مي‌شود و به‌ هزينه‌ خواهان‌ از طريق‌ آگهي‌ در روزنامه‌ رسمي‌ و يكي‌ از روزنامه‌هاي‌ محلي‌ به‌ اطلاع‌ عموم‌ اشخاص‌ ذي‌نفع‌ مي‌رسد.

ماده‌ 12

سازمان‌ ثبت‌ اسناد مي‌تواند درصورت‌ وجود اشتباهات‌ شكلي‌ با اطلاع‌ ذي‌نفع‌ پس‌ از بررسي‌ دلائل‌ و مدارك‌ مستند نسبت‌ به‌ تصحيح‌ اشتباه‌ تصميم‌گيري‌ و اقدام‌ كند.

تبصره‌ - چنانچه‌ رفع‌ اشتباه‌ مستلزم‌ تغيير در ثبت‌ نشان‌ باشد اين‌ امر تابع‌ مقررات‌ مواد (7)، (8)، (9) و بند (ب‌) ماده‌ (5) اين‌ قانون‌ خواهد بود.

ماده‌ 13

رسيدگي‌ به‌ اختلافاتي‌ كه‌ به‌ موجب‌ اين‌ قانون‌ و آئين‌نامه‌ اجرائي‌ آن‌ بايد به‌ دادگاه‌ ارجاع‌ شود در صلاحيت‌ دادگاه‌ عمومي‌ و انقلاب‌ تهران‌ مي‌باشد.

ماده‌ 14

 سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشور، از ثبت‌ هر علامت‌ تجارتي‌ براي‌ كالايي‌ كه‌ به‌طور غيرواقعي‌ منسوب‌ به‌ مبدأ جغرافيايي‌ شده‌ است‌ يا موجب‌ گمراهي‌ عموم‌ نسبت‌ به‌ مبدأ اصلي‌ كالا مي‌گردد خودداري‌ مي‌نمايد. هر ذي‌نفع‌ مي‌تواند ابطال‌ ثبت‌ اينگونه‌ علامت‌هاي‌ تجارتي‌ را از دادگاه‌ بخواهد.

ماده‌ 15

استثنائات‌ مربوط‌ به‌ استفاده‌ كننده‌ قبلي‌:

الف‌ - اين‌ قانون‌ مانع‌ از استفاده‌ مستمر يا مشابه‌ از نشانه‌ جغرافيائي‌ براي‌ كالا و خدمات‌ متعلق‌ به‌ كشور ديگر توسط‌ اتباع‌ يا اشخاص‌ مقيم‌ ايران‌ كه‌ از آن‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ به‌ صورت‌ مستمر براي‌ همان‌ كالاها يا خدمات‌ به‌ مدت‌ حداقل‌ ده‌ سال‌ قبل‌ از تصويب‌ اين‌ قانون‌ با حسن‌ نيت‌ استفاده‌ كرده‌اند، نخواهد بود.

ب‌ - هرگاه‌ علامت‌ تجارتي‌ در ايران‌ با حسن‌ نيت‌ تقاضا يا ثبت‌ شده‌ باشد و يا حقوق‌ مربوط‌ به‌ علامت‌ تجارتي‌ ازطريق‌ استفاده‌ با حسن‌ نيت‌ تحصيل‌ شده‌ باشد چنانچه‌ موارد مذكور قبل‌ از تاريخ‌ اجراي‌ اين‌ قانون‌ يا قبل‌ از حمايت‌ از مبدأ جغرافيائي‌ در كشور مبدأ باشد، اين‌ قانون‌ به‌ قابليت‌ ثبت‌ يا اعتبار ثبت‌ علامت‌ تجارتي‌، يا حق‌ استفاده‌ از علامت‌ تجارتي‌ براساس‌ اين‌ كه‌ اين‌ علامت‌ تجارتي‌ عين‌ يا مشابه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ است‌، لطمه‌اي‌ وارد نخواهد كرد.

ج‌ - اين‌ قانون‌ درمورد نشانه‌ جغرافيائي‌ متعلق‌ به‌ كشور ديگري‌ براي‌ نوعي‌ كالاها يا خدمات‌ كه‌ عين‌ واژه‌ متداول‌ در زبان‌ رايج‌ در ايران‌ به‌عنوان‌ نامي‌ متداول‌ براي‌ آن‌ كالاها و خدمات‌ باشد قابل‌ اعمال‌ نخواهد بود.

د - درخواست‌ مقرر در فصل‌ دوم‌ اين‌ قانون‌، عليه‌ استفاده‌ يا ثبت‌ علامت‌ تجارتي‌، بايد ظرف‌ مدت‌ پنج‌ سال‌ پس‌ از اين‌ كه‌ استفاده‌ سوء از نشان‌ مورد حمايت‌ براي‌ عموم‌ در ايران‌ معلوم‌ شد يا پنج‌ سال‌ پس‌ از تاريخ‌ ثبت‌ علامت‌ تجارتي‌ درايران‌، تسليم‌ گردد مشروط‌ بر اين‌ كه‌ علامت‌ تجارتي‌ ثبت‌ شده‌ تا آن‌ تاريخ‌ منتشر شده‌ و تاريخ‌ مذكور زودتر از تاريخي‌ باشد كه‌ استفاده‌ سوء براي‌ عموم‌ در ايران‌ معلوم‌ شده‌ است‌ و همچنين‌ مشروط‌ بر اين‌ كه‌ نشانه‌ جغرافيائي‌ با سوء نيت‌ استفاده‌ يا ثبت‌ نشده‌ باشد.
هـ - اين‌ قانون‌ به‌ هيچ‌ وجه‌ به‌ حقوق‌ اشخاص‌ درخصوص‌ استفاده‌ از نام‌ خود يا نام‌ سلف‌ خود در تجارت‌ لطمه‌اي‌ نخواهد زد به‌ استثناء مواردي‌ كه‌ نام‌ مذكور به‌ طريقي‌ استفاده‌ شود كه‌ سبب‌ گمراهي‌ عموم‌ گردد.

ماده‌ 16

 آيين‌نامه‌ اجرايي‌ اين‌ قانون‌ شامل‌ موارد و تعرفه‌ هزينه‌هاي‌ مربوط‌ به‌ اظهارنامه‌هاي‌ ثبت‌ نشانه‌هاي‌ مبدأ جغرافيايي‌ ظرف‌ شش‌ ماه‌ از تاريخ‌ تصويب‌ بارعايت‌ مفاد اين‌ قانون‌ و كنوانسيون‌هاي‌ مربوط‌ كه‌ دولت‌ ايران‌ به‌آنها ملحق‌ شده‌ توسط‌ سازمان‌ ثبت‌ اسناد و املاك‌ كشورتهيه‌ مي‌شود وبه‌تصويب‌ رئيس‌ قوه‌ قضائيه‌ مي‌رسد. موارد تعرفه‌هاي‌ مذكور هر سه‌سال‌ يكبار قابل‌ تجديدنظر است‌.

 

 

 

 

 

آیین نامه اجرایی ثبت نشان جغرافیایی

 

فصل اول ـ كليات

 

ماده1

در اين آئين‌نامه اصطلاحات به كار برده شده داراي معاني زير مي‌باشند:        

الف ـ قانون: منظور از قانون، قانون حمايت از نشانه‌هاي جغرافيائي مصوب 7/11/1383 مجلس شوراي اسلامي مي‌باشد.

ب ـ مرجع ثبت: مرجع ثبت در اين آئين‌نامه اداره كل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي سازمان ثبت اسناد و املاك كشور مي‌باشد.

ج ـ استفاده كننده مجاز: هر توليد كننده‌اي كه طبق ماده 10 قانون شرايط استفاده از نشانه‌ جغرافيايي را داشته باشد.

د ـ متقاضي: هر شخص حقيقي و حقوقي است كه مطابق با ماده 7 قانون، اظهارنامه ثبت نشانه‌ جغرافيايي را به مرجع ثبت تسليم مي‌نمايد.

ه ـ ـ ذينفع: ذينفع اعم از توليد كنندگان، مصرف كنندگان، تجار و مقام صلاحيتدار مربوط مي‌باشد.
و ـ كشور مبدأ: كشوري است كه نام آن يا محل واقع در آن تشكيل دهنده نشانه جغرافيايي است كه شهرت محصول به آن منتسب است.

 

فصل دوم ـ تسليم اظهارنامه

ماده2

ثبت نشانه جغرافيايي مستلزم تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت مي‌باشد.

ماده3

اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي بايد در 2 نسخه در فرم مخصوص و به‌زبان فارسي تنظيم و پس از تايپ توسط متقاضي يا نماينده قانوني وي امضاء شود.

 

        تبصره ـ ا‌ظهارنامه وقتي پذيرفته مي‌شود كه هزينه اظهارنامه پرداخت شود و رسيد آن به همراه اظهارنامه تسليم شود.

 

ماده4

اظهارنامه نشانه جغرافيايي مشتمل بر مندرجات ذيل مي‌باشد:

الف ـ نام، نشاني، تابعيت و سمت متقاضي يا نماينده قانوني وي.

ب ـ نشانه جغرافيايي كه ثبت آن درخواست شده است.

ج ـ اسم و اقامتگاه قانوني شخص يا اشخاص  دريافت كننده ابلاغ‌ها و اخطارها در تهران.

د ـ كشور مبدأ كه نشانه جغرافيايي به آن مربوط است و محل توليد محصول.

هـ ـ كالايي كه نشانه جغرافيايي به آن مربوط است.

و ـ در صورتي كه نشانه جغرافيايي مشتمل بر كلمه يا كلماتي غير از فارسي باشد آوا نويسي آن نيز به فارسي در محل مخصوص بايد درج شود.

 ز ـ تعيين نشاني در تهران براي متقاضيان خارجي.

 ح ـ شماره تلفن و نشاني پست الكترونيكي در صورت وجود.

        تبصره ـ نام و نشاني متقاضيان مقيم خارج از كشور علاوه بر فارسي بايد به حروف لاتين نيز نوشته و با همان حروف نيز ثبت و آگهي گردد.

ماده5

اظهارنامه ثبت نشانه‌هاي جغرافيايي بايد داراي ضمائم زير باشد:

الف ـ مدارك مثبت هويت متقاضي يا نماينده قانوني وي.

ب ‌ـ نسخه‌ اصلي يا رونوشت مصدق وكالت‌نامه در صورتي كه تقاضا توسط وكيل بعمل آيد.

ج ـ 10 عدد نمونه نشانه جغرافيايي به طريقي كه استعمال مي‌شود حداكثر در ابعاد 10*10 سانتي متر.

د ـ مشخصات محصول كه شامل اطلاعات زير مي‌باشد:

        1ـ نام محصول و نشانه جغرافيايي كه ثبت آن درخواست مي‌شود.

       2ـ توصيف محصول شامل مواد خام، اگر لازم باشد و خصوصيات اصلي فيزيكي، شيميايي، ميكروبيولوژيك و يا طعم، بو و ظاهر (ارگانولپتيك) آن.

        3ـ منطقه مشخص جغرافيايي توليد محصول.

        4ـ مدارك دال بر اينكه مبدأ محصول در منطقه جغرافيايي معيني است يا محصول در آن منطقه توليد شده‌ است.

        5 ـ توصيف روش بدست آوردن محصول و همچنين اطلاعات مربوط به بسته‌بندي چنانچه به بسته‌بندي براي تأمين كيفيت يا تعيين منشأ توليد يا تضمين كنترل در منطقه جغرافيايي تعيين شده نياز باشد. 

         6 ـ جزئيات ارتباط با محيط جغرافيايي يا مبدأ جغرافيايي.

        7ـ جزئيات مراحل كنترل يا ساختار بازرسي كه به منظور احراز يا پايش رعايت مستمر خصوصيات محصول ضرورت دارد.

        8 ـ طرز مخصوص الصاق برچسب محصول مربوط به كاربرد اصطلاح «نشانه جغرافيايي» ، «نشانه جغرافيايي حمايت شده» ، «نشانه جغرافيايي ثبت شده» و يا مشخصات ملي و سنتي مترادف آن بر روي محصولات.

هـ ـ تأئيديه مقام صلاحيتدار اتحاديه‌هاي مربوط و يا سازمانهاي مرتبط داير بر تصديق مبدأ توليد و انتساب كيفيت، شهرت و ساير خصوصيات مورد ادعا به آن مبدأ جغرافيايي به وسيله متقاضي.

و ـ اگر كشور مبدأ نشانه جغرافيايي ايران نباشد تسليم يك نسخه از سندي دال بر ثبت و يا شناسايي قانوني آن در كشور مبدأ به زبان اصلي كه به گواهي مقام صادر كننده آن رسيده و توسط كنسولگري ايران گواهي شده باشد به همراه ترجمه رسمي آن الزامي است.

ماده6

 مرجع ثبت پس از دريافت اظهارنامه و ضمائم، آن را در دفتر مخصوص وارد و بر روي هر يك از نسخ اظهارنامه تاريخ دريافت اظهارنامه و شماره اظهارنامه را قيد نموده و نسخه دوم آن را كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است بعد از امضاء و مهر به عنوان رسيد به متقاضي مسترد خواهد كرد.

ماده7

متقاضي يا نماينده قانوني او در هر زمان قبل از ثبت نشانه جغرافيايي مي‌تواند ضمن درخواست كتبي به مرجع ثبت، اظهارنامه خود را مسترد دارد.

 

     تبصره ـ در صورت استرداد اظهارنامه هزينه‌هاي پرداختي مسترد نخواهد شد.

 

ماده8

 مرجع ثبت ظرف 15 روز از تاريخ وصول از لحاظ رعايت جنبه‌هاي شكلي و شرايط مقرر در قانون و اين آئين‌نامه اظهارنامه و ضمائم آن را مورد بررسي قرار مي‌دهد.

 

ماده9

 اگر در نتيجه بررسي، مرجع ثبت ايرادات و نواقصي در اظهارنامه و ضمائم آن مشاهده نمايد بايد به صورت مكتوب و با قيد جزئيات مراتب را به متقاضي ابلاغ نمايد تا ظرف مهلت مقرر در اين آئين‌نامه اقدام به رفع نقص نمايد. در صورت عدم رفع نقص اظهارنامه رد مي‌شود.

        تبصره ـ مهلت رفع نقص براي متقاضيان ايراني 3 ماه و براي متقاضيان خارج از كشور 6 ماه از زمان ابلاغ محاسبه مي‌شود. چنانچه مدت مزبور كفايت ننمايد متقاضي فقط براي يك بار مي‌تواند استمهال نمايد.

 

ماده10

هرگاه تقاضاي ثبت اظهارنامه نشانه جغرافيايي مورد پذيرش قرار گيرد جهت اطلاع عموم در روزنامه رسمي آگهي خواهد شد.

آگهي مزبور شامل موارد ذيل است:

الف ـ نام، نشاني متقاضي و نماينده قانوني وي در تهران و اگر متقاضي ساكن تهران نباشد نام و نشاني و سمت نماينده قانوني وي در تهران.

ب ـ تاريخ و شماره اظهارنامه.

ج ـ نشانه جغرافيايي كه ثبت آن مورد تقاضاست.

د ـ تعيين قلمرو جغرافيايي كه نشانه در آن محدوده استفاده مي‌شود.

هـ ـ محصولي كه ثبت نشان جغرافيايي براي آن مورد تقاضاست

و ـ كشور مبدأ و منطقه مشخص جغرافيايي توليد.

 

ماده11

 در صورت رد اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي مرجع ثبت ملزم است دلايل رد را به نحو مكتوب به متقاضي ابلاغ نمايد. متقاضي مي‌تواند ضمن پرداخت هزينه‌هاي مربوط ظرف مهلت مقرر اعتراض خود را به دادگاه تقديم نمايد.

        تبصره ـ مهلت اعتراض براي اشخاص مقيم ايران 3 ماه و براي اشخاص مقيم خارج از كشور 6 ماه از زمان ابلاغ خواهد بود.

ماده12

هر شخصي كه نسبت به پذيرش ثبت اظهارنامه نشانه جغرافيايي اعتراض داشته باشد بايد ظرف مهلت 60 روز از تاريخ انتشار آگهي اعتراض خود را ضمن پرداخت هزينه‌هاي مقرر همراه با دلايل و مدارك استنادي به مرجع ثبت تسليم نمايد.

        تبصره ـ اگر معترض شخصي است كه نشانه جغرافيايي قبلاً بنام او ثبت نشده‌است بايد در حين اعتراض ضمن پرداخت حق‌الثبت و تمام مخارج مربوطه اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي خود را مطابق مقررات مندرج در قانون و اين آئين‌نامه تسليم نمايد.

 

ماده13

مرجع ثبت موظف است ظرف 30 روز نسخه‌اي از اعتراضيه را به انضمام مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد.

 

ماده14

متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراضيه، پاسخ خود را ظرف 30 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. در صورتي كه متقاضي ساكن ايران نباشد مهلت مذكور براي تسليم پاسخ 60 روز خواهد بود.

 

ماده15

 هرگاه متقاضي به اعتراض معترض تمكين نمايد درخواست او مسترد شده تلقي مي‌شود و مراتب كتباً به معترض اعلام مي‌گردد تا در صورتيكه نشانه جغرافيايي وي به ثبت نرسيده باشد بر طبق اظهارنامه‌اي كه حين اعتراض تسليم شده است نسبت به‌ثبت آن اقدام نمايد.

ماده16

در صورت عدم تمكين متقاضي با درخواست معترض موضوع در كميته‌اي مركب از رئيس اداره و يك نفر به انتخاب رئيس سازمان و يك كارشناس به‌انتخاب مديركل ثبت شركتها و مالكيت صنعتي مورد رسيدگي قرار مي‌گيرد و تصميم كميته از سوي طرفين ظرف دو ماه براي اشخاص مقيم در ايران و 3 ماه براي اشخاص مقيم در خارج از ايران قابل شكايت در محاكم عمومي تهران مي‌باشد.

         تبصره1ـ تصميم‌گيري در اين كميته با اكثريت آراء مي‌باشد.

        تبصره2ـ كارشناس رسيدگي كننده نمي‌تواند نسبت به همان موضوع در كميته عضويت پيدا كند.

 

فصل سوم ـ ثبت نشانه جغرافيايي

 

ماده17

 ثبت نشانه جغرافيايي در دفتر مخصوص با قيد مراتب زير بعمل خواهد آمد:

الف ـ نام، نشاني و تابعيت متقاضي يا نماينده وي.

ب ـ نشانه جغرافيايي.

ج ـ تعيين كشور مبدأ و منطقه جغرافيايي و محل توليد محصولي كه نشانه براي آن استفاده مي‌شود.

د ـ كالايي كه نشانه جغرافيايي براي آن استفاده مي‌شود.

ه ـ مشخصات تأييد شده محصول.

و ـ تاريخ و شماره اظهارنامه، تاريخ و شماره ثبت.

ز ـ تاريخ و شماره ثبت و يا جزئيات شناسايي قانوني نشانه جغرافيايي در كشور مبدأ.

        تبصره ـ درج مراتب فوق پس از تكميل بايد به امضاء متقاضي يا نماينده قانوني وي و همچنين رئيس اداره مالكيت صنعتي برسد.

ماده18

 پس از ثبت نشانه جغرافيايي مرجع ثبت مراتب را جهت اطلاع عموم آگهي مي‌نمايد آگهي مزبور شامل مندرجات بندهاي الف، ب، ج، د، و، ز ماده 17 خواهد بود.

 

ماده19

گواهينامه ثبت نشانه جغرافيايي توسط مرجع ثبت و در فرم مخصوص كه توسط رئيس اداره امضاء مي‌شود صادر و پس از ارائه آگهي منتشر شده تسليم متقاضي مي‌گردد.

ماده20

 گواهينامه ثبت نشانه جغرافيايي حاوي همان نكات مندرج در دفتر ثبت مي‌باشد.

ماده21

هرگونه تغيير و اصلاحي در نشانه جغرافيايي ثبت شده يا اطلاعات مربوط به آن كه به درخواست مالك نشانه ثبت شده و يا به تشخيص مرجع ثبت لازم باشد، منوط بر اينكه به ماهيت نشانه ثبت شده خدشه وارد نكند بايد به درخواست مالك و ضمن پرداخت هزينه‌هاي مقرر صورت گيرد. در صورتي كه اصلاحات و تغييرات مورد تقاضا مورد قبول اداره واقع شود بايستي پس از ثبت در دفتر مربوطه در روزنامه رسمي آگهي گردد.

ماده22

 چنانچه مرجع ثبت تغيير و يا اصلاح نشانه جغرافيايي را لازم بداند مي‌تواند نسبت به آن حسب مورد اقدام نمايد مشروط به اينكه به ماهيت نشانه ثبت شده خدشه وارد نشود. مراتب اصلاح در دفتر ثبت و در روزنامه رسمي آگهي مي‌گردد.

ماده23

رسيدگي به اظهارنامه ثبت و اصلاح تغيير نشانه جغرافيايي ثبت شده يا اطلاعات مربوط به آن بر طبق همان اصول كه براي ثبت نشانه جغرافيايي ذكر شده است بعمل خواهد آمد.

 

فصل چهارم ـ دادخواهي و مقررات مختلفه

ماده24

 رسيدگي به دعاوي حقوقي و كيفري مرتبط با قانون و اين آئين‌نامه در صلاحيت دادگاههاي عمومي تهران مي‌باشد.

ماده25

 تجديد نظر از آراء محاكم مذكور تابع مقررات آئين دادرسي مدني و كيفري خواهد بود.

ماده26

دادخواست اصلاح يا ابطال نشانه جغرافيايي ثبت شده بايد به مالك يا قائم‌مقام قانوني او ابلاغ گردد.

ماده27

 در ابلاغ مربوط به ابطال يا اصلاح بايد موارد زير تصريح شود:

الف ـ اشاره به شخص يا اشخاص ذينفع كه تقاضاي ابطال يا اصلاح ثبت نشانه جغرافيايي را نموده است.

ب ـ اشاره به نشانه جغرافيايي با تصريح به مشخصات كامل ثبت.

ج ـ دلايل درخواست.

ماده28

هرگاه دادگاه راجع به ابطال يا اصلاح نشانه جغرافيايي ثبت شده حكم قطعي صادر نمايد مراتب را به مرجع ثبت ابلاغ و اين مرجع موظف است مطابق حكم دادگاه ثبت را ابطال يا اصلاح و آن را به هزينه محكوم عليه در روزنامه رسمي و كثيرالانتشار آگهي نمايد.

ماده29

آگهي مربوط به ابطال يا اصلاح بايد مشتمل بر موارد زير باشد:

الف ـ ذكر نشانه جغرافيايي.

ب ـ اشاره به اينكه نشانه جغرافيايي حسب مورد ابطال يا اصلاح شده‌ است.

ج ـ ذكر موارد اصلاحي در صورت اصلاح.

د ـ ذكر حكم قطعي دادگاه كه به موجب آن ابطال يا اصلاح صورت گرفته است.

ماده30

 مدعي خصوصي و يا مقامات قضايي مي‌توانند از دادگاه محلي كه كالاها در آنجا تهيه، توليد، توزيع و يا كشف مي‌شود و يا دادگاهي كه موضوع در آنجا مطرح است تقاضاي صدور قرار تأمين دليل يا دستور موقت نسبت به عدم ساخت، فروش، ورود، توقيف و يا معدوم نمودن اجناس تقلبي و تقليدي را بنمايد. دادگاه در صورت تشخيص فوري بودن موضوع درخواست موظف است نسبت به تقاضاي مذكور موافقت نمايد. همچنين دادگاه مكلف است براي جبران خسارات احتمالي از خواهان تأمين مناسب اخذ نمايد در اين صورت صدور دستور موقت منوط به سپردن تأمين مي‌باشد. به درخواست مزبور بايد رونوشت مصدق گواهينامه ثبت نشانه جغرافيايي ضميمه گردد.

        تبصره ـ در رابطه با ساير موضوعات مربوطه وفق مقررات كلي قانون آئين‌ دادرسي مدني و كيفري عمل خواهدشد.

ماده31

 هرگاه مرجع ثبت رأساً تصميم به رد تقاضاي ثبت علامت تجاري مشتمل بر نشانه جغرافيايي غير واقعي نمايد بايد اين موضوع را به نحو مكتوب و ضمن بيان دلايل رد به متقاضي اطلاع دهد. متقاضي مي‌تواند ضمن پرداخت هزينه مربوطه ظرف مهلت مقرر اعتراض خود به مرجع قضائي تسليم نمايد.

        تبصره ـ مهلت اعتراض براي اشخاص مقيم در ايران 20 روز و براي اشخاص مقيم در خارج 2 ماه خواهد بود.

ماده32

 رسيدگي به دعاوي مربوط به ابطال علائم تجاري گمراه كننده وفق مقررات موجود در مواد 28 الي 31 اين آئين‌نامه خواهد بود.

ماده33

 مرجع ثبت موظف است مفاد حكم قطعي در مورد ابطال ثبت علامت تجاري گمراه كننده را از طريق آگهي در روزنامه رسمي و روزنامه كثيرالانتشار به اطلاع عموم برساند. اين آگهي مشتمل بر موارد زير است:

الف ـ علامت تجاري ابطال شده.

ب ـ شماره و تاريخ اظهارنامه، شماره و تاريخ ثبت.

ج ـ نام و نشاني مالك.

د ـ فهرست كالاها و طبقات كه علامت تجارتي براي آن به ثبت رسيده است.

ه ـ دليل ابطال.

ماده34

رجوع به دفتر ثبت پس از ثبت نشانه جغرافيايي جهت اخذ رونوشت مصدق و يا نسخه‌برداري از اسناد و مدارك با تقاضاي كتبي ذينفع پس از پرداخت هزينه‌هاي مقرر امكان پذير است.

ماده35

براي ثبت نشانه‌هاي جغرافيايي حق‌الثبت به طريق زير اخذ مي‌شود:

        1ـ حق‌الثبت اظهارنامه نشانه جغرافيايي بدون احتساب بهاي ورقه 150000 ريال.

        2ـ حق‌الثبت نشانه جغرافيايي 1200000 ريال.

        3ـ هزينه اعتراض به اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي 100000 ريال.

        4ـ هزينه‌هاي تغيير و اصلاح قبل و بعد از ثبت 20000 ريال.

        5 ـ هزينه دريافت گواهي تأئيد شده و اخذ رونوشت 20000 ريال.

ماده36

مرجع ثبت مي‌تواند فرآيند ثبت نشانه جغرافيايي را به صورت الكترونيكي انجام دهد.

ماده37

اين آئين‌نامه مشتمل بر 37 ماده و 11 تبصره مي‌باشد كه سازمان ثبت اسناد و املاك كشور مأمور اجراي آن است.

 

 

 

طبق ماده 35 آیین نامه اجرایی:

براي ثبت نشانه‌هاي جغرافيايي حق‌الثبت به طريق زير اخذ مي‌شود:

        1ـ حق‌الثبت اظهارنامه نشانه جغرافيايي بدون احتساب بهاي ورقه 150000 ريال.

        2ـ حق‌الثبت نشانه جغرافيايي 1200000 ريال.

        3ـ هزينه اعتراض به اظهارنامه ثبت نشانه جغرافيايي 100000 ريال.

        4ـ هزينه‌هاي تغيير و اصلاح قبل و بعد از ثبت 20000 ريال.

        5 ـ هزينه دريافت گواهي تأئيد شده و اخذ رونوشت 20000 ريال.